W poniedziałek 16 lutego 2009 roku w Teatrze Polskim odbył się uroczysty koncert z okazji 90-lecia Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, utworzonego w 1919 roku przez połączenie Związków Sokolich działających w trzech zaborach.

Obchody odbyły się pod Najwyższym Patronatem Honorowym Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i Patronatem Honorowym Prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego, Kardynała Józefa Glempa Prymasa Polski członka honorowego „Sokoła”, Kardynała Stanisława Dziwisza, Bp. Józefa Zawitkowskiego Duszpasterza ZTG „Sokół” w Polsce i Biskupa Polowego Wojska Polskiego Tadeusza Płoskiego. W komitecie honorowym znaleźli się: Wiceminister Obrony Czesław Piątas, senator Piotr Andrzejewski, ambasadorowie Austrii, Litwy, Słowacji, Ukrainy, Węgier i wiele innych znakomitych osobistości. Uroczystość uświetnił koncert w wykonaniu Orkiestry Kameralnej „Symfonietta Bydgoska” pod dyrekcją Macieja Niesiołowskiego z solistką Grażyną Brodzińską. Do Teatru Polskiego przybyły liczne delegacje Gniazd Sokolich z całej Polski w tym umundurowane poczty sztandarowe z Brwinowa, Bukownicy i Zakopanego oraz przedstawiciele władz państwowych, korpusu dyplomatycznego, władz samorządowych, wojska, policji i organizacji współpracujących z „Sokołem”, liczna grupa „Sokołów” warszawskich i sympatyków organizacji.

Marsz Sokołów wykonał dh Michał Kulenty wraz z córką Zosią. Apel Sokoli, autorstwa dh Alicji Okorskiej, odczytał dh Ryszard Bacciarelli.

Pierwsze Towarzystwo Gimnastyczne Sokół założono we Lwowie w 1867, jednak dopiero po odzyskaniu niepodległości warunki pozwoliły na stworzenie jednolitej organizacji obejmującej wszystkie Gniazda Sokole z całej Polski. 12 kwietnia 1919 roku odbył się zjazd, na którym powołano Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce. Pierwszym prezesem został Bernard Chrzanowski, a od 18 lutego 1923 roku Adam hr. Zamoyski. W 1936 prezesurę objął płk Franciszek Arciszewski, późniejszy generał, który funkcję swą pełnił do września 1939 roku, kiedy to, po wybuchu wojny, związek zawiesił swoją działalność, a Sokoli poszli na front i w szeregi konspiracji. Po wojnie sytuacja nie pozwoliła na wznowienie działalności. Dopiero 10 stycznia 1989 udało się zarejestrować pierwsze w Polsce TG „Sokół” w Warszawie, a następnie wskrzesić Związek.

 

List Prezydenta RP

Warszawa, 16 lutego 2009 roku
Organizatorzy i uczestnicy Wieczoru tradycji
Z okazji 90-lecia zjednoczenia i 20-lecia reaktywowania
Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół"
w Teatrze Polskim w Warszawie

Szanowni Państwo!
Serdecznie pozdrawiam całą brać sokolą, przybyłą na Wieczór tradycji do Teatru Polskiego w Warszawie. Poczytuję sobie za zaszczyt, iż jako Prezydent Rzeczypospolitej mogę sprawować honorowy patronat nad dzisiejszymi obchodami jubileuszu 90-lecia zjednoczenia ruchu w ogólnopolski Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół" oraz 20-lecia jego reaktywowania. Sokolstwo polskie narodziło się w roku 1867 — w najciemniejszym okresie nocy popowstaniowej, kiedy weterani zrywu styczniowego znajdowali się na syberyjskim zesłaniu, ich rodziny zaś doświadczały represji, konfiskat i szykan. Cały naród pogrążony był wówczas w żałobie, opłakując nie tylko powstańczą klęskę, lecz nade wszystko zdławione nadzieje na odmianę polskiego losu. I właśnie wtedy, gdy szanse na odrodzenie Rzeczypospolitej wydawały się pogrzebane, narodził się ruch, który po latach okazał się zaczynem niepodległości. Rozsiane wszędzie po ziemiach polskich gniazda sokole stanowiły przestrzenie wolności, dzięki którym młode pokolenie Polaków pomimo braku własnego państwa mogło wzrastać w przywiązaniu do narodowej tożsamości. Ruch sokoli, obejmujący wszystkie trzy zabory, był znakomitą szkołą charakterów, morale i etosu późniejszych elit odrodzonej ojczyzny. Patriotyzm i umiłowanie wolności, hart ducha i ciała, gotowość do służby i poświęcenia dla Rzeczypospolitej — cechy, którymi wyróżniali się członkowie „Sokoła", predysponowały ich do odegrania istotnej roli w dziele budowy zrębów odzyskanej państwowości, a także w życiu społecznym, kulturalnym i politycznym kraju. Połączenie struktur, dotąd podzielonych granicami mocarstw zaborczych, dokonało się równolegle ze scalaniem ziem polskich w jeden organizm, przyczyniając się do wzmocnienia spoistości ruchu oraz zapewniając mu możliwość wspierania procesu wychowania młodzieży na terenie całej Polski.
W tym uroczystym dniu jubileuszu pragnę złożyć wszystkim zgromadzonym rocznicowe powinszowania. Z serca życzę Państwu, aby sokolstwo polskie mogło nadal aktywnie wpływać na oblicze ideowe młodych Polaków w duchu miłości Boga, bliźniego i ojczyzny.

Prezydent
Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński



APEL SOKOLI

Alicja Okorska

Wiara, siła, braterstwo - rycerskich zalet wzór,
W czamarach, amarantach, w szumie sokolich piór...
Sokoły! Polskie Sokoły! Piękni jak młody las.
Dziś wszystkich - żywych i martwych - na apel wzywam Was!
Tych, co w Powstania Śląskie w pierwszych szeregach szli 
I tych, co w Wielkopolsce nie żałowali krwi, 
„Sokołów" z polskiej ziemi, z amerykańskich „Gniazd", 
Z „Błękitnej Armii" Hallera - na apel wzywam Was!
Dzielnych obrońców Lwowa, strzegących wschodnich wrót 
I tych, przez których męstwo nad Wisłą stał się cud!
Złączonych jedną troską w niewoli mroczny czas 
Najlepszych synów Ojczyzny - na apel wzywam Was!
Wiernych Przysiędze sokolej żołnierzy wrześniowych dni, 
Co z Druhem Arciszewskim walczyć o Polskę szli, 
Także chłopców Andersa, co wrócić nie mogli już 
Bo kości ich przysypał wojennych dziejów kurz.
Druhów biegnących w sztafecie
Przez burze, deszcze i grad
Z ideą sokolą w sercu przez tyle długich lat
Choć Wasze dokonania okrył milczenia głaz
Dziś stańcie do apelu!
Sokoły! Wzywam Was!
Wołamy tych, co za Polskę oddali życie swe
W łagrach i kazamatach „gestapo” i „Ube”
Tu! W sercu starej Warszawy wskrzeszamy herosów czas…
„Sokoły”! Stańcie wraz z nami!
Na apel wzywam Was!

za www.myslpolska.pl

Zrzutka: Broń dla Sokoła

Najnowsze